Editorial: Teatri Orwellian i Ramës dhe mesazhet që burojnë nga “Ferma e Kafshëve”
Nga Sokol Gjoni
Nëse do të duhej të përshkruhej realiteti politik i Shqipërisë sot me një vepër letrare, padyshim që “Ferma e Kafshëve” e George Orwell do të ishte krahasimi më i goditur. Kryeministri Edi Rama, me stilin e tij autoritar të menaxhimit të pushtetit dhe spektaklit propagandistik që e shoqëron, duket se po e rikthen vendin në një version modern të totalitarizmit të kamufluar me ngjyra progresiste.
Ashtu si në fermën e Orwellit, ku fillimisht barazia e kafshëve u zëvendësua nga parimi “Të gjithë janë të barabartë, por disa janë më të barabartë se të tjerët”, edhe në Shqipëri kemi një qeveri që flet për barazi, drejtësi dhe transparencë, por që në praktikë ushtron kontroll të pakufizuar mbi institucionet, mediat dhe pushtetin vendor.
Shkarkimet e fundit të drejtorëve në bashkitë socialiste nuk janë reformë. Janë spektakël. Janë skenografi për të larguar vëmendjen nga farsa e zgjedhjeve të 11 majit. Janë forma moderne të spastrimit politik, ku individët sakrifikohen jo për përgjegjësi reale, por për të mbuluar dështimet dhe manipulimet nga qendra.
Në këtë teatër Orwellian, qytetarët janë thjesht spektatorë, ndërsa pushteti rishkruan rregullat sipas nevojës dhe momentit. Fjala kritike goditet. Denoncimi minimizohet. Kërkesa për transparencë zëvendësohet me konferenca stili e-mail, ku Kryeministri flet me veten dhe shpall “suksese”.
Mesazhi që vjen nga “Ferma e Kafshëve” është i qartë: kur pushteti nuk ka kundërpeshë, ai degjeneron. Kur lideri bëhet i paprekshëm, të gjithë të tjerët bëhen të zëvendësueshëm. Dhe kur qytetarët heshtin, atëherë diktatura nuk ka më nevojë për dhunë – mjafton apatia dhe lodhja shoqërore.
Sot më shumë se kurrë, Shqipëria ka nevojë për qytetarë të vetëdijshëm, për opozitë reale, për media të guximshme. Ndryshe, do të përfundojmë në një fermë ku edhe shpresa do të jetë “e barabartë me të tjerat, por më pak se zeroja”.
