Vazhdon të surprizojë Eduart Ndocaj, i cili në kuadër të vitit të Gjergj Kastriotit-Skenderbeu, krahas shumë ekspozitave të celura këtë vit, kryesisht me punime të figurave me peshë historike dhe me simbolet kombëtare, kësaj ardhe posacërisht për dashamirësit e tij të pikturës, ka sjellë në punim shumë cilësor të figurës së heroit tonë kombëtar, Gjergj Kastriotit.
Z.Ndocaj, ka dëshmuar se është një vazhdues i traditës më të mirë të pikturës shqiptare, i cili ka marrë vlerësime të shumta nga mjaft kritikë të artit, duke prezantuar për artdashësit vlera mahnitëse dhe cilësore.
Fare mirë, piktura e fundit rreth figurës emblematike të heroit tonë kombëtar, e realizuar me mjaft mjeshtëri të lartë artistike dhe me një ndjenjë të lartë atdhedashurie dhe krenarie, mund të shfrytëzohet nga literatura dhe tekstet shkollore, sepse ajo vjen e spikatur me një origjinalitet dhe harmonizim të jashtzakonshëm, duke nxjerrë në pah talentin e “kaubojsit” në fushën e pikturës.
Këtë krijim të ri të, z. Ndocaj, zgjodhi ta prezantojë në rrjetet sociale, duke e shoqëruar dhe me një përshkrim të shkurtër rreth historikut të figurës më përfaqësuese të shqiptarëve, Gjergj Kastrioti-Skenderbeu.
Piktura ime e fundi e heroit Kombëtar Gjergj Kastriot-Skenderbeu 70×50
Një anëtar i familjes fisnike të Kastriotëve, ai u dërgua si peng në oborrin perandorak osman, ku u arsimua dhe hyri në shërbim të sulltanit për njëzet vitet e ardhshme. Ai u ngrit sipas gradave, duke kulminuar në emërimin si sanxhakbej i Sanxhakut të Dibrës në vitin 1440. Në vitin 1443, ai braktisi osmanët gjatë betejës së Nishit dhe u bë sundimtar i Krujës, Svetigradit dhe Modriçit. Në vitin 1444, ai u emërua prijës i Lidhjes së Lezhës, që konsolidoi fisnikërinë në atë që sot është Shqipëri. Përkundër vlerës së tij ushtarake, ai nuk ishte në gjendje të bënte më shumë se sa të mbante zotërimet e tij brenda një treve shumë të vogël në Shqipërinë e veriut, ku ndodhën pothuajse të gjitha fitoret e tij kundër osmanëve.[2] Për 25 vjet, nga viti 1443 deri në vitin 1468, ushtria 10,000 anëtarëshe e Skënderbeut luftoi e fitoi kundër forcave osmane, të cilat ishin vazhdimisht më të mëdha dhe më të furnizuara.[3] Gjë për të cilën u admirua.[4]
Në vitin 1451, ai njohu de jure suzerenitetin e Mbretërisë së Napolit nëpërmjet Traktatit të Gaetës, për të siguruar një aleancë mbrojtëse, edhe pse ai mbeti një sundimtar de facto i pavarur.[5] Në vitet 1460–61, ai mori pjesë në luftërat civile të Italisë në mbështetje të Ferdinandit I të Napolit. Në vitin 1463, ai u bë komandanti kryesor i forcave kryqtare të papa Piut II, por papa vdiq ndërsa ushtritë ende po mblidheshin. Së bashku me venedikasit ai luftoi kundër osmanëve gjatë Luftës osmano–venedikase të viteve 1463–79, deri në vdekjen e tij në janar të vitit 1468.
Aftësitë ushtarake të Skënderbeut përbënin një pengesë të madhe për zgjerimin osman, dhe ai u konsiderua nga shumë njerëz në Evropën Perëndimore si një model i rezistencës së krishterë ndaj osmanëve myslimanë. Sot, ndër shqiptarë, Skënderbeu njihet si heroi kombëtar i tyre, trashëgim e të cilit është e dukshme në të gjithë trevat shqiptare.
Eduart Ndocaj
