Qemal Karaosmani: Atdhetari pa varr!
Persekutimi” i familjes Karaosmani”në vitin – 1945, kuçedra e kuqe- persekuton burrin e Pavarësisë Qemal Karaosmanin dhe familjen.Ardhja në pushtet e regjimit komunist e gjeti Qemalin në Elbasan, në pronat e tij, por e cilësoi atë familje e pasur, bejlerësh reaksionarë dhe ia konfiskoi e shtetëzoi të gjitha pasuritë që kishte, përfshirë edhe shtëpinë e madhe në lagjen “Spalikore”, të qytetit të Elbasanit, ku banonte. Kjo sjellje shpërfillëse ndaj këtij atdhetari i solli Qemalit një zhgënjim, që e tronditi thellë në shpirt, aq sa ka tentuar dy herë vetëvrasjen. Pas sekuestrimit të pasurisë u detyrua të shkojë në Kavajë, ku jetoi “i ngujuar” në shtëpinë e djalit të tij të madh, Masarit.
Vitet e fundit të jetës u angazhua me studime, pasi dispononte një bibliotekë shumë të pasur dhe kishte një arshivë mjaft të madhe me dokumente zyrtare.
Me rastin e 50-vjetorit të Shpalljes së Pavarësisë, në vitin 1962, në shtëpinë tonë te gjyshi im” Masari, në Kavajë, janë marrë nga Ferit Vokopola arshiva e familjes, së bashku me penën që ishte nënshkruar akti i Shpalljes së Pavarësisë, në 28 Nëntorin e vitit 1912, e cila edhe sot gjendet në Muzeun Historik Kombëtar të Shqipërisë.
Sa ishte gjallë, Qemali, ndonëse ka qenë Shtetar e Deputet, emri i tij ishte i harruar në historinë e shtetit Shqiptar dhe nuk u përmend asnjëherë në librat e historisë së Shqipërisë, madje kurrë nuk u përkujtua asnjëherë në përvjetorët e Ditës së Flamurit.
U shua në qytetin e Kavajës, më 1949, ku edhe u preh në varrezat e vjetra të Kavajës, të cilat u sheshuan kur u ndërtua hekurudha dhe zyrat e fidanishtes së qytetit, duke zhdukur eshtrat e të ndjerit, si të gjithë të tjerëve të varrosur aty. Sot këtij atdhetari i mungon një varr për përkujtim të merituar në histori dhe përshpirtje njerëzore.
Pas rrëzimit të regjimit komunist, Qemal Karaosmanit iu njohën meritat, vlerat dhe kontributi si një ndër patriotët, firmëtarët dhe kontribuesit në Shtetin e parë Shqipëtarë.