Intervistë ekskluzive me Martin Henze: Shqipëria e vitit 2023 në kthetrat e dosjes ‘Mc Gonigal’ dhe oligarkisë që ka kapur drejtësinë

Ja si ambasadorë dhe zyrtarë të blerë nga qeveria vulosin fatin e opozitës dhe  shqiptarëve të zhytur në borxhe nga bankat e oligarkisë

Intervistoi Blerina Llalla

Vijon nga numri i kaluar

Duket se McGonigall bashkoi të katërtën në çështjen e nismës kundër lobistit amerikan. Përfundimisht çoi në shpërbërjen dhe destabilizimin e opozitës shqiptare dhe u vazhdua me një përpjekje për të marrë një vendim personal non grata nga autoritetet gjyqësore amerikane ndaj Sali Berishës, bazuar në dokumentet e administratës Rama.

Martin Henze, këshilltari për çështjet ekonomike tek CDU-ja gjermane, në një intervistë për Gazetën “Telegraf“ thekson se vendi është përfshirë nga një valë korrupsioni duke nisur nga afera me inceneratorët, spiralja e borxhit, goditja e opozitës, procesi selektiv i Vetingut për arritjen e drejtësisë, i cili duket se gjykon kryesisht “ushtarët” dhe jo “gjeneralin” e korrupsionit. Gjithashtu deri të çështja e nxehtë e Mc Gonigal, nga ambasadorë të përfshirë deri në kupolën e lartë qeveritare. Ja si i analizon Martin Henze  dënimin dhe burgosjen e ministrave të qeverisë Rama dhe arratisjen zëvendëskryeministrit Arben Ahmetaj nga Shqipëria në periudhën e hetimit. Intervista e plotë:

Ja intervista e plotë:

Në bazë të ekspertizës suaj kritike, cili është mentaliteti dhe qasja politike ndaj praktikave të koncesionit në Shqipëri, a është zbatuar drejt?

Kultura shqiptare është mbresëlënëse, pa Ilirinë një perëndim i krishterë, një BE, kulturë dhe muzikë evropiane, drejtësia dhe tregtia do të ishin të paimagjinueshme.

Por ka anën tjetër, të zezë në Shqipëri, e cila manifestohet në administratën Rama. Më lejoni t’ju jap një shembull: Porto Romano është bërë sinonim i problemeve mjedisore të Shqipërisë. Mbetjet hyjnë në ujërat e zeza nëpërmjet një kanali dhe prej andej në Mesdhe. Në verën e 2018, situata doli jashtë kontrollit: Mbetjet u dogjën në disa vende. Mbeturinat kudo që shikoni. Në rrugë, në kanale, në livadhe. Mbetjet plastike varen edhe në pemë. Kjo për shkak se plehrat nga familjet shpesh hidheshin pranë lumit me shpresën se përmbytja e ardhshme do të kujdesej për to.

Me para nga qeveria federale gjermane dhe grante nga BE, KfË mbështet riciklimin dhe asgjësimin e rregulluar të mbetjeve në Shqipëri. Sipas motos: “Nëse i japim mbeturinave një destinacion të qartë, ato nuk do të përfundojnë në det”, miliona u investuan në landfille të rregulluara dhe impiante djegieje mbetjesh. Vetëm Gjermania ka investuar tashmë mbi 100 milionë euro në Shqipëri, në Korçë dhe vende të tjera në Shqipëri.

Këto janë të gjitha paratë e taksave gjermane. A janë kontrolluar investimet e duhura nga institucionet e BE-së dhe SHBA-së, siç ndodh në SHBA apo BE. Jo.

Kjo shpjegon edhe skandalet masive korruptive që do të diskutohen në Shqipëri në vitin 2023. Në aferën e impiantit të djegies së mbetjeve, tre koncesione për ndërtimin dhe funksionimin e impianteve të djegies së mbetjeve në Fier, Tiranë dhe Elbasan iu dhanë një kompanie, që nuk ka përvojë në zonë.

Hetimet zbuluan se kompania paguhej për çdo ditë që inceneratorët nuk digjnin plehra. Kështu ndodhi edhe gjatë fazës së ndërtimit. Në këtë mënyrë u përvetësuan miliona para të taksapaguesve. Në Gjykatën e Shkallës së Parë të Posaçme për Korrupsionin dhe Krimin e Organizuar po shqyrtohet çështja lidhur me impiantin e djegies së mbetjeve në Elbasan. Ai përfshin akuza ndaj ish-ministrit të Mjedisit Lefter Koka, ish-deputetit Alqi Bllako, pesë nëpunësve civilë dhe biznesmenëve Mirel Mërtiri, Klodian Zoto dhe Stela Gugallja. Të gjithë njerëzit e “familjes Rama”. Tarifohen edhe kompanitë Altek Energy dhe Integrated Technology Services.

Sipas aktakuzës, zyrtarët qeveritarë kanë dhënë një koncesion përmes një tenderi të pashpallur duke përdorur një metodë prokurimi që nuk parashikohet nga legjislacioni i prokurimit publik. Koka akuzohet për shpërdorim detyre, korrupsion pasiv dhe pastrim parash, ndërsa Bllako dhe pesë zyrtarët akuzohen për shpërdorim detyre. Biznesmenët akuzohen për korrupsion aktiv dhe pastrim parash.

Ministri i Financave dhe kreu i administratës financiare shqiptare, zëvendëskryeministër në kabinetin e qeverisë Rama deri në vitin 2022, Arben Ahmetaj, në arrati nga policia, mik i Ramës, kishte dhënë informacione në kohë që të mund të arratisej në Britaninë e Madhe. A është lëshuar një urdhër arresti ndërkombëtar në Shqipëri? Me siguri jo. Ish-ministri mësohet se është një nga krerët e Lidhjes së Plehrave Shqiptare. Ish-deputeti Rama i përkiste një bande hajdutësh që përvetësonin paratë e taksave evropiane, gjermane dhe amerikane.

E dinte Rama këtë? Është e vështirë të imagjinohet se ai nuk e dinte këtë. A e miratoi ai këtë? Është e vështirë të imagjinohet që në një organizatë paternaliste mbrojtësit nuk do t’i kërkohet leje. Mbrojtësi kontrollon gjithçka.Rama u mor në pyetje apo u akuzua? Jo.

Ashtu si në rastin Tahiri, Ahmetaj u largua në kohë nga vendi. Është e vështirë të imagjinohet nëse Ahmetaj do të dëshmojë ndonjëherë vullnetarisht, ai dhe familja e tij sigurisht që duan të mbijetojnë. Fasada ishte ndërtimi i impianteve të djegies së mbetjeve si dhe pozicionet e qeverisë për mashtrimin dhe vjedhjen e parave të taksave të BE-së dhe SHBA-së si dhe shqiptare.

Koka ka marrë rreth 1.2 milionë euro ryshfet nga kompania koncesionare, ndërsa Bllako ka punësuar babanë e tij në inceneratorin e Tiranës, kryebashkiaku Veliaj, një i besuar i Ramës, është kryebashkiak. Kjo për një pagë mujore prej 6,000 euro midis tetorit 2018 dhe janarit 2020, me një pagë mesatare prej 212 euro dhe një pagë minimale 305,83 euro në Shqipëri.

Ndërkohë, qeveria Rama vijon të paguajë koncesionet sipas kushteve të kontratës, pra sipas sistemit, nga xhepi i majtë në të djathtë. Ajo argumenton se nuk mund ta shkelë kontratën, gjë që e kundërshtojnë ekspertët ligjorë vendas. Unë mendoj se qeveria Rama është e sinqertë në këtë pikë, pse duhet t’i mbyllet burimi privat i të ardhurave, kjo nuk është në interesin e tyre.

BE-ja i ka bërë vazhdimisht thirrje qeverisë që të hetojë plotësisht skandalin e impiantit të djegies së mbetjeve dhe të sjellë para drejtësisë të gjithë të përfshirët. Kjo është një kërkesë shumë naive, si gjithmonë. Në thelb, ky reagim pa veçori nga Komisioni i BE-së pothuajse përbën bashkëpunim në korrupsionin masiv të qeverisë.

Vendimi sigurisht bazohet në dokumente të falsifikuara, është model. Do të duhej të sqarohej edhe roli i ambasadores së atëhershme amerikane Kim, e cila takohej relativisht shpesh me Ramën, është e vështirë të imagjinohet që një agjent i FBI-së të hyjë në Shqipëri dhe të mos i thotë as përshëndetje ambasadorit apo deputetit amerikan. Shtrohet pyetja nëse edhe zonja Kim është korruptuar.

Referuar raportit të fundit të Komisionit Evropian për vendet kandidate, thuhet se Shqipëria pritet të ketë borxhin më të lartë publik në rajon në vitin 2023. Fakti është se borxhi kombëtar është rritur që nga ardhja e qeverisë Rama në vitin 2013 me përafërsisht

7.0 miliardë dollarë deri në 14.0 miliardë dollarë sot. Duket të jetë një progresion i regresionit. Çfarë do të thotë kjo për ju?

Shqipëria është de facto e falimentuar dhe po rifinancohet nëpërmjet investimeve të parave të zeza, ndihmës ndërkombëtare dhe obligacioneve qeveritare. Projekti i bonove të qeverisë do të rritet për shkak të ndryshimeve të normave të interesit, duke u bërë një Ëaterloo i administratës Rama. Jo pa arsye qeveria Rama ka organizuar tashmë një tjetër projekt zhvillimi për të sjellë kapital të freskët në vend. Duke qenë se duhet të shkurtojnë përfitimet sociale për popullsinë, kjo duhet të kompensohet nga një program i ashtuquajtur mikrokredi për bizneset e vogla dhe shqiptarët. Fondet për këtë vijnë nga bashkësia ndërkombëtare. Efekti është se shteti nuk duhet të marrë më borxhe shtesë, shqiptarët tani duhet të marrin vetë kredi.Spiralja e borxhit vazhdon, vetëm tani shqiptarët po ua shesin të ardhmen direkt bankave, kryesisht bankave private të oligarkisë. Kjo flluskë borxhi shqiptar do të shpërthejë së shpejti.

Çfarë do të shtonit nga këndvështrimi juaj personal për këtë temë?

Sovrani shqiptar nuk duhet të rrijë më kot dhe të mos lejojë që disa të pasur në Shqipëri të grabisin vendin.

A duhej të jepte dorëheqjen Rama pas këtij incidenti?

Po, ai do të kishte. Por një gjë të tillë mund ta bëjë vetëm dikush, që mund të mendojë për situatën; Rama nuk është i aftë për këtë.

Në të vërtetë, është e papranueshme, por jo për t’u habitur, që në Shqipëri nuk ka hetime prokuroriale në pasqyrë kundër Ramës, AN, B dhe të tjerëve.Ky mosveprim tregon se në Shqipëri, për sa kohë të ekzistojë autokracia e Ramës, nuk do të ketë masa penale, ku drejtësia i gjykon kryesisht “ushtarët” dhe jo “gjeneralin” e korrupsionit.

Çfarë mendoni për skandalin McGonigal?

Agjenti i FBI-së me pagesë ruse? Arrestohet ish-shefi i kundërzbulimit. Charles McGonigal thuhet se ka punuar për një oligark. Charles Mc Gonigal duket se ka qenë fyes, duke spiunuar në emër të një oligarku rus, duke kryer pastrim parash dhe duke shkelur sanksionet SHBA-Rusi. Ai drejtoi Divizionin Anti-spiunazh të FBI-së në Nju Jork, një nga organizatat më të larta të policisë në botë, për 22 vjet. Vetë  i dinte  operacionet e shërbimit sekret kundër Moskës.

Në këtë pikë, McGonigal ishte tashmë shumë i lidhur; ai i njihte të gjithë në botën e sigurisë. Për më tepër, ai supozohet se gjithmonë kishte nevojë për pak më shumë para se sa fitonte aktualisht.

Siç thonë ata në veri, njerëzve u pëlqen të përdorin fotografi: Një mollë e kalbur. Një shqiptar të natyralizuar nga SHBA, lindur në Shqipëri dhe banues në Neë Jersey, një njohës i mirë profesional i Ramës dhe McGonigall dhe kolegut të tij, do t’i quajmë personi B, një shtetas shqiptar i punësuar në një kompani kineze energjitike dhe si shërbim si këshilltar informal i Ramës, kishte një llogari zyrtare emaili dhe një pasaportë speciale nga qeveria shqiptare.

AN dhe B ishin miq personalisht dhe profesionalisht. Në vjeshtën e vitit 2017, McGonigall dhe AN diskutuan projekte biznesi. Më 5 shtator, McGonigall filloi një udhëtim zyrtar pune në Shqipëri, shoqëruesi i tij zyrtar ishte AN.

Më 9 shtator 2017 ata takuan Ramën në Shqipëri. Me kërkesë të A-së, McGonigall paralajmëroi Ramën që të mos u jepte licenca rusëve. Sipas motos, personi A dhe B kanë interes për të.

Më pas McGonigall i dha Ramës një kapele të FBI-së. Ai nuk e raportoi këtë takim apo lidhje në FBI. Të njëjtën gjë bëri edhe në Kosovë, ku mblodhi informacione gjoja për FBI-në dhe ndërmarrjen e saj të përbashkët SHBA-Shqipëri.

Pas përfundimit, sipas dosjeve hetimore të Uashintonit, McGonigall mbajti marrëdhënie të vazhdueshme me Ramën dhe B. Më pas, në vjeshtën e vitit 2017, tha ai, ai mori 225,000 dollarë “hua”. Në nëntor 2017 ka pasur udhëtime në Austri dhe Shqipëri së bashku me AN. Në dhjetor, Mc Gonigall takoi Ramën dhe AN në Neë York për darkë.

Më 22 janar 2018, McGonigall mori informacion nga një lobist amerikan për opozitën shqiptare. Personi AN e kishte marrë informacionin nga zyra e Ramës. Nga data 21 deri më 24 shkurt 2018 ai ka udhëtuar sërish në Shqipëri me AN, nuk i ka faturuar kurrë FBI-së  shpenzimet e udhëtimit dhe më 26 shkurt 2018, sipas autoriteteve të Neë Yorkut, FBI-ja udhëhoqi më pas një hetim kundër lobistit të opozitës shqiptare, Basha tek i cili do të rikthehemi, ishte përfundimisht objektivi i procedurave, disa prej të cilave u përgatitën në bazë të informacionit nga McGonigall dhe ekipi i tij, personi AN u emërua si një burim konfidencial dhe kështu vazhdoi.

Më 2 shtator 2023, Mc Gonigall pranoi fajësinë tek prokurori publik i New Yorkut, Mattheës M. Graves, për periudhën deri në vitin 2019 në lidhje me ngjarjet rreth A, B dhe Ramës.

Dimensionet aktuale të procesit dhe zhvillimi i mëtejshëm deri më sot, duke përfshirë përfshirjen e mundshme të McGonigall dhe Ramës, A, B dhe rusët në vendimin ogurzi Non Grata të Berishës/Shqipëri, ende duhet të sqarohen. Nuk mund të përjashtohet që vendimi persona non grata të jetë marrë nga ky kuartet në të njëjtën mënyrë si lobisti amerikan.

Në të vërtetë, është e papranueshme, por jo për t’u habitur, që në Shqipëri nuk ka hetime prokuroriale në pasqyrë kundër Ramës, AN, B dhe të tjerëve.

Ky mosveprim tregon se në Shqipëri, për sa kohë të ekzistojë autokracia e Ramës, nuk do të ketë masa penale ndaj punonjësve dhe partnerëve të biznesit dhe nëse kjo ndodh, sepse presioni publik është shumë i madh, si në rastin e Arben Ahmetajt, vendi do të lihet në kohën e duhur ashtu si në rastin e ish-ministrit të Brendshëm të Shqipërisë, Tahiri, akuza me 12 vjet burg fillimisht ulet në 3.5 vjet, më pas u reduktua sërish në 3.5 vjet me kusht, në mënyrë që personi më pas de facto, për rrethanat shqiptare të shpallet i pafajshëm.

Por çështja gjyqësore e Bashës, e cila në fund përfshiu lobistin amerikan, përfundimisht u ndërpre. Vota e pakicës e gjyqtarëve/hetuesve është interesante në proces, por vetëm pasi Basha u nda nga shumica e opozitës properëndimore, duket se McGonigall bashkoi të katërtën në çështjen e nismës kundër lobistit amerikan. Përfundimisht çoi në shpërbërjen dhe destabilizimin e opozitës shqiptare dhe u vazhdua me një përpjekje për të marrë një vendim persona non grata nga autoritetet gjyqësore amerikane ndaj Sali Berishës, bazuar në dokumentet e administratës Rama.

Vendimi sigurisht bazohet në dokumente të falsifikuara, është model. Do të duhej të sqarohej edhe roli i ambasadores së atëhershme amerikane Kim, e cila takohej relativisht shpesh me Ramën, është e vështirë të imagjinohet që një agjent i FBI-së të hyjë në Shqipëri dhe të mos i thotë as përshëndetje ambasadorit apo deputetit amerikan. Shtrohet pyetja nëse edhe zonja Kim është korruptuar.

Kjo është Shqipëria e vitit 2023, drejtësi dhe siguri juridike nuk ekziston, vetëm për personat që veprojnë kriminalisht, por edhe në këtë grup ka dallim, vetëm ata që i përmbahen rregullave të organizatës, d.m.th. kreu i organizatës dega ekzekutive, mund të pranojë, do të shpërblehet pa u ndëshkuar.

A duhet që autoritetet gjyqësore në Shqipëri të hapnin një hetim për këtë çështje?

Po, sigurisht, por Shqipëria nuk është një shtet i së drejtës.

Lidhura

TË FUNDIT