Nga Agron PREBIBAJ
*Lura është peisazhi i cili dhuron shumë peisazhe e resurese, dhurata e Zotit me shikim nga Alpet shiptare, por edhe diamanti i bashkëjetesës*.
Realisht Lura pëngu im, pasi as në “93-in as më vonë në 2013 nuk u ngopa mjaftueshem as me natyren as fizikisht me njerëzit që jetojnë aty, pasi unë kam miq e besoj më konsiderojnë të tillë disa dhjetra të Luras, por dua Lurasin që jeton atje që nga intelektuali e biznesmeni i zonës e deri te bujku e baru.
Vëndosa të nisem, dhe ashtu bëra. Pas një udhëtimi disi të lodhshëm, me të arritur në Lurë çlodhja vjen menjëherë pasi shikon luginën, lëndinat, fushën, kodrat e veshura mbi krye me pisha, bredh dhe ah. Aty vërtetë mbushesh me jetë pasi flladi gjendet kudo tek natyra dhe njerëzit. Zoti aty ka vënë piketat e veta duke afruar larminë e gjërave të cilat afrojnë për vizitorin mahnitjen e cila tashmë bëhet e prekëshme e besueshme, bukurinë e cila i hap sytë dhe të verbuarit.
Siç e tregova në fillim nuk është udhëtimi im i parë për në Lurë por i treti, por arsyet, e kam qëndruar pak, duke më ngelur merak një udhëtim tjetër enkas për t’u njohur më mirë me Lurën dhe njerëzit që jetojnë atje.
U bë sebep një miku im Xhovalin Rajta i cili më kujtoi festën e Lurës- Shën Marinë, duke më kujtuar pëngun tim për Lurën, e për t’u mbushur me frymë e ajër të pastër, duke lënë një ditë pas “smogun” e Tiranës.
Në fakt nuk munda për Sh’Mri por vajta më pas në Lurë me disa miq, ku shikimi nuk kishte të ngopur, por edhe vendosëm të lodheshim duke i parë mrekullitë nga afër.
Së pari ja nisëm nga liqenet por pa mundur ti shikojmë të gjitha vërtetë mrekulli që befason, pamë nga afër fushat, livadhet, kodrat e majat e veshura me gjelbërimin vjeshtor.
Ecëm disa orë me makinë e këmbë por s’u ngopëm as nuk u lodhëm, nuk e shijuam të gjithën nga afër por e pamë të gjithën, mbetëm të befasuar e të kënaqur për këtë mrekulli që kishte afruar zoti për Lurianët, për Shqipëtarët e vizitorin, vërtetë një xhep i mrekullisë shqiptare.
Gjatë bisedës me mikun tim, (ciceronin) Xhovalin Rajta – ai prap më kritikoi përse kaq e vonuar kjo vizititë njohje për Lurën pasi unë po flisja me super – relativa,- edhe përgjigjia ime ishte krejt e sinqertë,- unë kam vizituar me dhjetëra herë Valbonën time të dashur, kam vizituar Thethin, Razmën, Kelmendein etj, edhe vendlindja ime Curraj Epër mrekullia që befason deri pak vite me parë“Toka e ndaluar”, për arsye të infrastrukturës rrugore; por kam mënduar që këto ngjasojnë me njëra-tjetrën. Por në fakt kanë shumë të ngjara me njëra-tjetrën por secila ka të veçantat e veta, të gjitha kanë troftën me pika të kuqe, kanë livadhe, pyje, lumenj por jo të gjitha kanë liqene apo edhe gjelbërim, bimësi të njëjtë etj.
Gjatë udhëtimit ciceroni im Rajta më spjegoi të mbjellat të cilat po i shikoja – këtu kryesisht kultivohet misër, patate, lakra, rrepa por mbillet edhe grurë, kurse pemët frutore; rrush, mollë, dardhë, etj të cilat i shijova, në tërësi flora dhe fauna mjaft e pasur, blegtoria më e kufizuar më kryesisht dele e lopë. Pasi kemi mbaruar udhëtimin e gjatë nëpër Lurë vendosëm të ndalemi në fushë Lurë, ku kjo do të ishte ndalesa e komunikimit dhe e drekës në Lurë, prej aty qëllimi ishte komunikimi me banorë të zonës për t’u njohur nga afër me traditat, zakonet e historitë e zonës. Sapo shkova aty, ne u përshëndetëm dhe u prezantuam, pastaj u futëm në bisedë, aty i pashë të gjithë mbretër, krenarë e mendjekthellët, askush nuk qëndronte më poshtë por të barabartë.
Fillimisht e nisa bisedën me plakun e urtë Lazam Kaci –ai më spjegoi për Lurën dhe historitë, traditat, zakonet e kulturën. Ne jemi krenarë që jemi nga Lura, jemi mrekullia e botës, vizitorët i kemi nga të gjitha anët e botës në të gjitha stinët, por edhe historinë e kami mjaft të pasur. Këtu ka lindur biri ynë Zv. Kryeministri i parë Dom Nikoll Kaçorri e plot burra të tjetrë, mëndjelartë, artistë e plot intelektualë. Gjatë bisdes unë pyeta edhe Martin Dedë Rajta;-kush është i pari në Lurë?-ai menjëherë mu përgjigj – Në Lurë shtëpi e parë është çdo derë, ndërsa prinjësa kemi patur si shtëpia e Doçit (Zabit), Bajraktari Mena dhe prinjësa si Hasan Doçi, Ali Mena, heroi Gjok Doçi, se nuk po ti them të gjithë do të mbarohet stilolapsi- përfundi duke qeshur. Kurse Nikollë Vladi me qetesi ne spjegoi se; Shqipërisë i ka dhuruar Zoti të gjitha pasuritë, ka ofruar detin, fushën, kodrat, malet e pasuritë nëntokësore, pra Zoti i ka vendosur të gjitha por sa të zotët jemi ne ti shfrytëzojmë. Folën dhe shumë të tjerë u kënaqëm në shoqërinë e verës e birrës duke u ndarë si vëllezër për t’u takuar akoma, padyshim se Lura është perlë e Shqipërisë, ndërsa pastaj kemi vizituar Kishën, kënaqësinë time shpirtërore, e për t’a pasuar me ndalesën e fundit në Krye Lurë, bash në Kullen shqiponjë e ndërtuar nga familja Rajta, e pastaj për tu larguar me shikimin pas; urova me shpirt, Zoti i bekoftë këta njerëz të mirë e mrekullinë e këtij vendi.